Với độ đa dạng, phong phú về hương, vị, dược tính,… của các phẩm trà hiện nay, trà nhân có rất nhiều lựa chọn sao cho phù hợp với thời điểm, sở thích, tình trạng sức khỏe của bản thân. Bài viết hôm nay sẽ cùng bạn đọc tìm hiểu một số tiêu chí để giúp cho việc lựa chọn trà theo thời điểm thưởng thức được hiệu quả hơn.
Việc lựa chọn trà theo thời điểm sẽ phụ thuộc chủ yếu vào điều kiện khí hậu địa phương, cơ địa, tâm trạng của người thưởng trà. Như vậy, lắng nghe và hiểu được cơ thể mình là một yếu tố rất quan trọng. Và tất nhiên, chúng ta cũng cần hiểu được những đặc tính chính của các loại trà để có lựa chọn phù hợp. Bạn đọc có thể tham khảo thêm bài viết về các loại trà..
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ đưa ra một số gợi ý về cách lựa chọn trà trên cơ sở phân tích khí hậu miền Bắc Việt Nam và trải nghiệm của từng cá nhân.
Mục Lục
1. Chọn trà theo thời điểm trong ngày
Buổi sáng có thể là thời điểm khi ta vừa thức dậy và cũng có thể là sau bữa ăn sáng. Chúng mình sẽ chọn trà như thế nào vào buổi sáng?
- Khi mới thức dậy nên chọn loại trà thanh nhẹ để đánh thức cơ thể như các loại bạch trà. Nếu cảm thấy cần được kích thích mạnh hơn để tỉnh táo có thể lựa chọn các loại trà có hương thơm (như các loại oolong) hoặc lục trà. Với những người vừa cần sự tỉnh táo vừa muốn tiếp nhận sự kích thích dịu nhẹ thì có thể lựa chọn hồng trà. Nên tránh pha trà quá đặc vào buổi sáng vì lúc này cơ thể đang rỗng, uống trà đặc có thể gây kích thích mạnh đối với hệ tiêu hóa. Buổi sáng sớm nên uống trà ấm sẽ tốt hơn cho cơ thể.
- Sau khi ăn sáng, chuẩn bị bắt tay vào công việc trong ngày, ta có thể lựa chọn loại trà mạnh hơn như các loại lục trà, oolong xanh,… để tăng độ tỉnh táo. Độ đậm nhạt tùy khẩu vị.
Các cụ xưa có thói quen uống trà đặc vào buổi sáng nên không tốt cho dạ dày, đây là một thói quen không tốt cho sức khỏe.
Buổi trưa là thời điểm sau ăn trưa. Đối với một số bạn có thể bữa trưa sẽ là bữa chính với khá nhiều thực phẩm nhiều đạm hoặc giàu chất dinh dưỡng. Nhưng đối với một số bạn có thể là bữa ăn thanh nhẹ. Vì vậy hãy nương theo bữa ăn của mỗi người để lựa chọn trà cho phù hợp. Đối với bữa trưa giàu dinh dưỡng, nhiều đạm và protein thì nên chọn trà (phổ nhĩ, mạn hảo) sống hoặc chín để hỗ trợ tiêu hóa. Còn đối với bữa trưa thanh nhẹ (ăn chay) thì có thể chọn hồng trà hoặc hoàng trà để vừa giúp tỉnh táo vừa hỗ trợ tiêu hóa.
Buổi tối: Đa số các loại trà đều có hàm lượng nhất định các chất kích thích như tanin, cafein,… Vì vậy những người nhạy cảm với các chất này nên tránh uống trà vào buổi tối. Nếu muốn có thể lựa chọn pha trà loãng, nhẹ, an toàn nhất là thưởng thức các loại bạch trà.
2. Chọn trà theo mùa
Mùa xuân uống trà gì?
Mùa xuân ở Việt Nam độ ẩm rất cao, có thể gây nên cảm giá ứ trệ trong cơ thể. Vào mùa này, nên uống những loại trà nhẹ nhàng, nhiều hương hoa, hợp với thời tiết mát mẻ như hồng trà, bạch trà, hoàng trà. Đây cũng là những loại trà có tác dụng tán ứ, giúp hoạt huyết.
Mùa hè uống trà gì?
Nên sử dụng những loại trà thanh mát, có tính giải nhiệt cao, vì vậy lục trà là ưu tiên hàng đầu.
Hè còn là mùa của rất nhiều loài hoa như hoa sen, hoa nhài, hoa sói, ngọc lan…, vì vậy mọi người có thể dùng lục trà ướp với những loại hoa ấy để thưởng thức. Có thể pha đặc để thưởng được nhiều vị trà, cũng có thể pha nhẹ nhàng, vừa có hương hoa vừa có tính chất giải khát của lục trà.
Ngoài ra vào tháng 4, tháng 5 vào mùa sen, các cụ thời xưa cũng rất ưa thích thưởng trà sen vào mùa hè. Tưởng tượng một buổi sớm ngày hè mát mẻ, bên cạnh hồ sen được thưởng thức một ly trà sen ngào ngạt hương thơm thì còn gì thỏa mãn bằng.
Với những người khó tiếp nhận lục trà thì trà (phổ nhĩ/ mạn hảo) sống có thể sẽ là lựa chọn tốt. Đây cũng là mùa rất thích hợp để thưởng thức các loại trà pha lạnh.
Mùa thu uống trà gì
Khi thời tiết mát hơn và bắt đầu se lạnh, ta có thể chọn những loại trà có tính chất ôn ấm hơn, giúp cho cơ thể ấm lên như hồng trà, phổ nhĩ.
Mùa thu miền Bắc cũng là giai đoạn trời đất chuyển giao mạnh mẽ, cơ thể và tâm trạng con người rất dễ bị ảnh hưởng, tính nhạy cảm của đa số mọi người sẽ tăng lên. Ta cũng có thể cảm nhận cả bốn mùa trong cùng một ngày tương đối rõ rệt. Do đó, đây cũng là mùa mà người thưởng trà có nhiều điều kiện nhất để khám phá sâu sắc hương vị của từng loại trà.
Mùa đông uống trà gì?
Mùa đông ngồi uống trà có thể tạo ra không khí ấm cúng, đưa mọi người lại gần nhau. Đây là mùa tương đối khó chọn trà, nhất là với những người bị nóng trong người, dù bên ngoài cơ thể vẫn rất lạnh, vì vậy để chọn uống trà gì vào mùa đông ta càng phải lắng nghe cơ thể của bản thân.
Trà gừng cũng là một lựa chọn hợp lý, có thể ngâm gừng với mật ong, rồi kết hợp gừng mật ong với hồng trà.
Có những buổi tối mùa đông có độ ẩm rất cao, gây nhiều vấn đề ảnh hưởng đến sức khỏe liên quan đến mũi họng, phổi…, có thể chọn sử dụng hồng trà hoặc phổ nhĩ chín pha đặc một chút và cũng không cần uống quá nhiều, vừa uống vừa cảm nhận.
Một số “mẹo” chọn trà
- Nếu buổi chiều lỡ uống lục trà gây mất ngủ, có thể uống một cốc nước khoáng pha với muối, có tác dụng như nước điện giải. Điều này có thể giúp phân giải một số các hợp chất gây kích thích trong trà và giúp dễ ngủ hơn.
- Sau khi uống bia rượu, có thể uống phổ nhĩ chín để giải rượu do phổ nhĩ chín có công dụng thải độc cho gan, thận. Tuy không thể giải quyết 100% vấn đề nhưng chắc chắn sẽ giảm bớt ảnh hưởng của bia rượu đối với cơ thể.
Khi thưởng trà một cách có ý thức, chúng ta có thể cảm nhận rõ rệt hơn về cuộc sống bên ngoài cũng như những diễn biến bên trong con người mình. Lúc ấy, trà như một chất dẫn, như một kẻ bầu bạn cùng chúng ta trong nhịp sống hằng ngày. Hãy biến những tuần trà mỗi ngày thành khoảng thời gian để ngồi lại lắng nghe đất trời, lắng nghe bản thân, từ đó lựa chọn được phẩm trà phù hợp nhất.
Nội dung bài viết được chuyển thể từ podcast của “Nhẩn Nha Với Trà” được phát sóng hàng tuần trên Youtube, Spotify và SoundCloud:
Youtube: https://youtu.be/1G6GG9JYW-Y?si=H65NU0V9xV7kcKCl
Spotify: https://open.spotify.com/episode/1twBqRNdxO3ecRWr93cekN?si=7lUaXK2WS72WWshMXpa1Zw
Soundcloud: https://soundcloud.com/nhan-nha-voi-tra/tongquanvecaytrae01
Các bạn có thể tham gia đóng góp cho “Nhẩn Nha Với Trà” tại group: https://www.facebook.com/groups/nhannhavoitra/