Trà olong là loại trà là dòng trà được biết đến với hương thơm mát của các loại hoa và vị ngọt không chát, do vậy đây là dòng trà làm hài lòng hầu hết mọi người, kể cả những ai chưa có thói quen uống trà.
Mục Lục
Trà olong là trà gì?
Là dòng trà được sản xuất từ cây trà có nguồn gốc từ Trung Quốc, Đài Loan với phương pháp sản xuất trà riêng biệt tạo thành định dạng dễ nhận thấy là dạng viên. Tuy nhiên cũng có nhiều loại olong không nhất thiết là dạng hình viên như Đại Hồng Bào hay Đông Phương Mỹ Nhân.
Olong có mức độ lên men ở trong dải khá rộng từ 10 % cho đến 80% tạo thành những hương vị hết sức phong phú. Olong xanh có mức độ lên men khoảng 10% – 20% sẽ có hương ngọc lan vị ngọt mát còn olong đỏ hay hồng trà olong sẽ có mức độ lên men khoảng 60-80% với hương trái cây chín, hương hạt rang, màu nước đỏ đậm và vị ngọt xen lẫn một chút chua nhẹ.
Hai yếu tố cơ bản tạo thành trà olong đó là:
- Cây trà là giống trà olong. Các loại cây giống trà khác vẫn có thể sản xuất theo phương pháp sản xuất olong nhưng sẽ có tên gọi khác ví dụ như OOlong Kim Huyên, OOlong Tứ quý còn cây trà olong gốc là giống trà Thanh Tâm.
- Phương pháp sản xuất trà olong là phương pháp riêng biệt
Olong ở Đài Loan được xếp vào dòng trà lên men, nhưng nếu như theo bảng phân loại quốc tế thì trà olong là 1 dòng trà riêng bao gồm cả olong xanh và olong đỏ.
Thu hái và sản xuất
Nguyên liệu thu hái trà olong thường là giống trà trồng, búp trà khá dày và cứng. Thường thì sẽ thu hái 1 búp, 3-4 lá liền kề với cuộng khá dài.
Khi phơi héo thì búp trà tạo thành hương thơm rất đặc trưng.
Qui trình sản xuất chung:
- Hái trà
- Phơi héo (héo nắng và héo mát)
- Ủ mát
- Sao
- Vò (bao gồm cả vò tạo hình)
- Sấy
Trà đạt tiêu chuẩn là sau khi thành thành phẩm thì búp trà không bị dập nát mà vẫn phải nguyên cánh và cuộn tròn trong một viên trà, khi pha trà bung nở thì cánh trà vẫn còn nguyên lá.
Một số loại olong nổi tiếng
Đông Phương Mỹ Nhân – một dòng trà olong đặc biệt
Trà Đông Phương Mỹ Nhân có hương vị đặc biệt do vào mùa hè, trà bị rầy xanh cắn – một loại côn trùng nhỏ. Khi những chú rầy này lớn lên, chúng sẽ hút nước của mầm và lá, gây cản trở sự phát triển của cây trà. Để bảo vệ mình, cây trà sẽ sản sinh ra chất chuyển hóa thứ cấp mà loài bọ ghét – đây cũng chính là thành phần tạo nên vị thơm tuyệt vời của loại trà này. Có một số giả thuyết cho rằng, cây trà sản sinh ra các chất có mùi mật ong hoặc hương hoa để thu hút nhện và các loại chim – kẻ thù của loài rầy. Búp trà bị rầy cắn nên rất nhỏ, người nông dân nhờ tình cờ mà vẫn tiếp tục sản xuất trà từ búp trà bị rầy cắn này và tạo ra một loại trà đặc biệt này.
Đông Phương Mỹ Nhân (Oriental Beauty) là một danh trà Đài Loan, là một sản phẩm quan trọng trong dòng trà bán lên men với mức độ lên men cao (khoảng 60%-80%), vì vậy khi thẩm trà không hề còn vị đắng và chát mà thay vào đó là vị ngọt mật dịu dàng và có mùi thơm như trái cây chín, đây thực sự là một tuyệt phẩm của dòng trà Ô long.
Theo như tìm hiểu thì trà Đông Phương Mỹ Nhân chuẩn thì thành phẩm phải có đủ 4 màu: trắng, xanh, nâu, đen. Màu nước khi pha có màu vàng ánh đỏ hổ phách với hương thơm mật xen lẫn một chút ngái, vị ngọt với dư vị lâu, uống 1 lần là sẽ nhớ mãi.
Cây trà bị rầy xanh cắn phụ thuộc hoàn toàn tự nhiên. Trường hợp năm nào không có rầy xanh cắn thì cũng không thể sản xuất được Đông Phương Mỹ Nhân. Cây trà sau những mùa bị rầy xanh cắn thì cần được chăm sóc để cây trà hồi phục.
Thiết quan âm
Trà Thiết Quan Âm, hay còn gọi là Tie Guan Yin tea – 鐵觀音, có vẻ ngoài khá giống với Trà Ô Long, và được xếp vào nhóm trà olong. Đây là loại trà nổi tiếng của vùng An Huy, Phúc Kiến. Trà được chế biến từ cây trà có giống cùng tên: Thiết Quan Âm. Nó được xếp vào “thập đại danh trà” của Trung Quốc – là một trong 10 loại trà ngon nhất mà người sành trà đều muốn được thưởng thức.
Trà Thiết Quan Âm được ưa chuộng và dễ tìm kiếm nhất trên thị trường hiện nay là Thiết Quan Âm xanh, với hương vị tươi mới, nhẹ nhàng, và mùi hương hoa lan lôi cuốn. Nhưng theo cách chế biến truyền thống thì trà sẽ được rang khá mạnh, cánh trà ngả sang màu nâu đỏ, và có hương vị của hạt rang.
Một điểm đơn giản để phân biệt trà Thiết Quan Âm với trà Ô Long là trà Thiết Quan Âm không có cọng mà chỉ có lá. (Trong khi Trà Ô Long sẽ gồm một búp trà một tôm 2-3 lá, cọng thấy rất rõ).
Trà Olong Đông Đỉnh
Đông Đỉnh (tiếng Trung: 凍頂; bính âm: Dòng Dǐng; phát âm [tʊ̂ŋ.tìŋ]), còn gọi là Tung-ting, là loại trà ô long của Đài Loan. Đông Đỉnh có nghĩa là “đỉnh băng giá” và là tên của một ngọn núi tại Đài Loan nơi mà trà được trồng tại đây. Loại cây này được mang từ núi Vũ Di thuộc tỉnh Phúc Kiến đến Đài Loan vào khoảng 150 năm trước.
Ngọn núi này nằm ở vùng Lộc Cốc thuộc Nam Đầu Đài Loan, một khu vực từ lâu đã được sử dụng để trồng trà. Đông Đỉnh thường bao gồm 3-4 lá, đôi khi bao gồm một chồi, được hái bằng tay hoặc máy. Sau đó, trà trải qua một quá trình làm khô ngoài trời, trong nhà, hoặc bao gồm cả hai phương thức. Lá trà được vò nát trên những giỏ tre lớn để bắt đầu quá trình oxy hóa. Công đoạn cuối cùng được thực hiện bằng tay hoặc máy. Quá trình hun sấy cuối cùng để thiết lập mức oxy hóa thường ở mức 15%-30% oxy hóa, đôi khi hun trên than củi sẽ tạo cho trà có hương vị gỗ thơm ngon.
Trà OOlong Nhân sâm
Trà Ô Long Nhân Sâm là trà được làm từ những lá trà ô long, không có cọng (giống như trà Thiết Quan Âm), có xuất xứ từ tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc. Những lá trà được xử lí theo cách truyền thống, là định hình thành những viên trà tròn nhỏ, sau đó được ướp với hoa Mộc (tên khoa học là osmanthus) để trà hấp thụ được hương thơm của hoa. Sau khi đã ướp hoa, trà được sấy khô và trộn với một hỗn hợp gồm bột nhân sâm đất, cam thảo nam và một số thảo mộc khác, để gia tăng hương vị và dược tính của trà.
Trà Olong Nhân Sâm nguyên bản có nguồn gốc từ Đài Loan, nhưng hiện nay, nhiều người đã sử dụng trà ô long từ Trung Quốc đại lục để phối trộn.
Do được phủ bên ngoài bằng một lớp bột nhân sâm và cam thảo nên trà Ô Long Nhân Sâm khi pha ra có vị ngọt thanh ngay khi bạn nhấp ngụm trà đầu tiên, sau đó là vị chát nhẹ. Sự pha trộn giữa ô long và nhân sâm tạo nên hương thơm nhẹ nhàng cùng vị ngọt với chút đắng chát thoảng qua.
Trà Ô Long Nhân Sâm là loại trà ô long cao cấp. Nó được ưa chuộng bởi vị ngọt thanh và hương thơm rất ngọt của hoa mộc. Đó cũng chính là lí do mà Trà Ô Long Nhân Sâm thường được chọn để làm quà tặng cho người lớn tuổi, phụ nữ, hay những người không quen với vị đắng chát của trà…
Trà olong có rất nhiều mức giá khác nhau, vì vậy để lựa chọn được trà chất lượng phù hợp với tiêu chuẩn của riêng mình thì khách hàng cần lựa chọn nhà sản xuất với thương hiệu uy tín cũng như trang bị cho bản thân một vài kiến thức về trà. Hy vọng bài viết này sẽ giúp ích cho mọi người.
Nội dung bài viết được chuyển thể từ podcast của “Nhẩn Nha Với Trà” được phát sóng hàng tuần trên Youtube, Spotify:
Youtube: https://youtu.be/1G6GG9JYW-Y?si=H65NU0V9xV7kcKCl
Spotify: https://open.spotify.com/episode/1twBqRNdxO3ecRWr93cekN?si=7lUaXK2WS72WWshMXpa1Zw
Các bạn có thể tham gia đóng góp cho “Nhẩn Nha Với Trà” tại group: https://www.facebook.com/groups/nhannhavoitra/
